آیا می‌دانید موسسه غیر تجاری چه ویژگی‌هایی دارد؟ آیا با مزایا و معایب ثبت این موسسه‌ها آشنا هستید؟
موسسات غیر تجاری به مجموعه‌هایی گفته می‌شود که به منظور پیشبرد اهداف غیر تجاری مانند: خیریه، آموزشی و ادبی تاسیس شده‌اند. بنابراین برای این دسته از تشکیلات عناوینی مانند: انجمن، بنگاه و یا کانون در نظر گرفته می‌شود. حوزه فعالیت موسسات غیر تجاری بسیار متنوع است.
این موسسات باید برای تصمیم گیری و یا اقدامات مهم خود از سوی نهادهای مرتبط مجوز کسب کنند. در این مقاله قصد داریم در خصوص تمامی ویژگی‌های موسسه‌های غیر تجاری صحبت کنیم . با ما همراه باشید و در خصوص این موضوع بیشتر بدانید.
موسسه غیر تجاری به چه نوع تشکیلاتی گفته می‌شود؟
مطابق با تعریف قانون اساسی، موسسات غیر تجاری به شرکت یا موسسه‌هایی گفته می‌شود که به منظور فعالیت‌های غیر تجاری تاسیس می‌گردند. از لحاظ اهداف، عملکرد و فعالیت موسسه‌های غیر تجاری با موسسه‌های تجاری بسیار متفاوت هستند؛ اما روند ثبت آنها تقریبا مشابه است. برای ثبت اینگونه موسسات اهداف بسیار متفاوتی وجود دارد. برای تفهیم بهتر لازم است که بدانید کلیه‌ی موسسات آموزشی، خیریه‌ها، انجمن‌ها، مدارس غیر انتفاعی و دانشگاه‌های غیر دولتی دارای مجوز تاسیس موسسات غیر تجاری هستند.
علی رغم مراحل نسبت مشابه ثبت شرکت میان موسسات تجاری و غیر تجاری و طی مراحل قانونی، موسسات غیر تجاری حق استفاده از عناوین دولتی، امتیازات و دسترسی‌های آنها را نخواهند داشت. برای مثال هیچ شرکت غیر تجاری امکان دریافت کارت بازرگانی را ندارد. بنابراین متولیان این موسسات حق انجام هیچگونه فعالیت‌های مرتبط با صادرات و واردات کالا را نخواهند داشت.
موسسه غیر تجاری به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: دسته اول شامل موسساتی است که به منظور کسب منفعت تاسیس می‌شوند و برای پیشبرد بسیاری از اقدامات خود، نیاز به اخذ مجوز دارند. به این دسته از شرکت‌ها، موسسات انتفاعی غیر تجاری گفته می‌شود. دسته دوم که موسسات غیر انتفاعی نامیده می‌شوند؛ شرکت‌هایی هستند که قصد کسب هیچگونه منفعتی ندارند. این موسسه‌ها تنها برای تاسیس، نیاز به طی مراحل قانونی دارند.
راهنمای ثبت موسسات غیر تجاری
در ابتدا لازم است است که بدانید با توجه به شرایط و اهداف خود تمایل دارید کدام نوع از موسسات غیر تجاری را ثبت کنید. در خصوص تاسیس موسسات غیر تجاری غیرانتفاعی، می‌توانید در زمان درخواست خود همزمان مجوزهای لازم را دریافت کنید. اما در مورد موسسات غیر تجاری انتفاعی، مجوزهای لازم برای تاسیس را پس از ثبت و تایید دریافت خواهید کرد. طبق آیین نامه ثبت شرکت‌های غیر انتفاعی، برای ثبت شرکت باید به طریق زیر عمل کرد:
- آماده کردن و امضا تقاضانامه، اساسنامه، سایر فرم ها و صورت جلسه ها توسط شرکاء
- ثبت کلیه مشخصات شرکت و شرکا در سایت ثبت شرکت
- رفع نقص و تایید اطلاعات وارد شده
- صدور دستور ثبت موسسه و تایید موقت
- دریافت گواهی و امضا از شرکا شرکت در موسسات حقوقی
- ارائه مدارکی مانند اساس نامه و صورت جلسه تایید و مهر شده توسط اداره ثبت شرکت‌ها
- انتشار آگهی (تاییدیه) ثبت شرکت
ویژگی‌های موسسات غیر تجاری
موسسه‌های غیر تجاری دارای ویژگی‌های شاخصی نسبت به موسسات تجاری هستند. از جمله این ویژگی‌ها شامل موارد زیر است:
- حداقل تعداد شرکاء برای ثبت شرکت، 2 نفر است.
- افراد شاغل در موسسه غیر تجاری حق فعالیت سیاسی ندارند (مگر با دریافت مجوز).
- مبلغ لازم برای طی مراحل قانونی ثبت شرکت صد هزار تومان است.
- وجود بازرس برای بررسی شرکت الزامی نیست.
- وجود اساسنامه در این شرکت‌ها الزامی نیست.
- موسسه ممکن است تحت شرایطی در تملک دولت قرار گیرد.
- قبل از ثبت شرکت لازم است شرکا تمامی اطلاعات را در اختیار نهاد قانونی قرار دهند.
معایب موسسات غیر تجاری
شرکت‌های غیر تجاری معایبی دارند که ممکن است سبب ایجاد محدودیت‌هایی برای بعضی از کسب و کارها شوند. مهم‌ترین معایب این موسسات شامل موارد زیر است:
- علی رغم فعالیت‌های غیر تجاری، این شرکت‌ها ملزم به پرداخت مالیات هستند.
- چنانچه در این شرکت‌ها فعالیت‌های تجاری وجود داشته باشد احتمال پلمپ آن وجود دارد.
- امکان شرکت در مناقصات تجاری برای شرکت وجود ندارد.
- برای انجام بسیاری از اقدامات احتیاج به اخذ مجوز از نهادهای متولی است.
مزایای ثبت موسسه غیر تجاری
ثبت موسسه‌های غیر تجاری امتیازات و مزایای زیادی دارد. مهم‌ترین مزایای ثبت این گونه شرکت‌ها شامل موارد زیر است:
- ثبت موسسه غیر انتفاعی به افراد امکان فعالیت قانونی و استفاده از امتیازات بسیاری را می‌دهد
- امکان استفاده از مجوزهای گوناگونی برای پیشبرد بسیاری از فعالیت‌ها می‌دهد
- افراد می‌تواند برای اقدامات مختلف خود مطابق قانون، اساسنامه تنظیم کنند
- امکان تاسیس شرکت با حداقل سرمایه یعنی یک میلیون ریال وجود دارد
- تعدادی از موسسات می‌توانند از پرداخت مالیات معاف شوند
مدارک مورد نیاز برای ثبت انواع موسسات غیر تجاری
برای ثبت موسسه غیر تجاری لازم است مدارک زیر را به دفاتر ثبت قانونی شرکت تحویل دهید.
- کپی مجوز فعالیت
- کپی شناسنامه و کارت ملی اعضا هیات موسس
- دو کپی از اساسنامه امضا شده توسط اعضا
- دو نسخه از تصویر تقاضانامه شرکت همراه با امضا تاییدیه
موضوع فعالیت برخی از موسسه های غیر تجاری
موسسات غیر تجاری فعالیت‌های مختلفی دارند. برای مثال در این قسمت از مقاله به نمونه‌ای از فعالیت‌های موسسات غیر تجاری اشاره خواهیم کرد.
نمونه‌ای از فعالیت‌های موسسات فعال در زمینه ادبیات
• انتشار کتاب و نشریات
• امکان شرکت در نمایشگاه‌های بین المللی مانند نمایشگاه کتاب
• فعالیت در زمینه‌های هنری، سینمایی و خبری
• برگزاری کارگاه و دوره‌های آموزشی مانند: فیلم سازی، نویسندگی، صنایع دستی، مهارت‌های فردی وکامپیوتر
• امکان تشکیل انجمن‌های مختلف
• امکان برگزاری جشنواره و مسابقات
• ایجاد نمایندگی در شهرهای مختلف
• دریافت امتیاز برای چاپ مجله
نمونه‌ای از فعالیت‌های موسسات فعال در زمینه آموزشی
- تاسیس پژوهشگاه
- برگزاری دوره‌های آموزشی
- عرضه انواع بسته‌های آموزشی
- انجام انواع فعالیت‌های آموزشی و علمی در مدارس
جمع بندی
در این مقاله در خصوص مفهوم، ویژگی‌ها، مزایا و معایب موسسات غیر تجاری صحبت کردیم. موسسه‌های غیر تجاری به نوعی تشکیلات گفته می‌شود که به پیشرفت اهداف غیر تجاری مشغول هستند. این اهداف شامل: فعالیت‌های خیریه‌ای، فرهنگی، آموزشی، اجتماعی و هنری است. فرایند ثبت موسسه‌های غیر تجاری همانند ثبت موسسه تجاری است. از لحاظ امتیاز و دسترسی این موسسه‌ها تفاوتی ندارند؛ تنها تفاوت آنها این است که موسسه‌های غیر تجاری امکان اخذ مجوز برای شرکت در مناقصات و فعالیت‌های مالی را ندارند.